Als lopen moeilijker wordt kan een ALS-patiënt zich zelfstandig blijven verplaatsen met een elektrische rolstoel. Afhankelijk van de ruimte in huis kan een elektrische rolstoel ook binnenshuis gebruikt worden. Soms is het nodig wat aanpassingen te doen aan de woning. Zo moet er in huis of in de schuur een oplaadmogelijkheid (geaard stopcontact) zijn.
Een elektrische rolstoel is naast een vervoersmiddel ook een voorziening waarin men goed moet kunnen zitten. Dit is van groot belang, omdat de ALS-patiënt vaak meerdere uren in de rolstoel zit. De ergotherapeut kan hierin adviseren.
Verstellingen
Een elektrische rolstoel heeft elektrische verstellingen van onder andere de zithoek (kantelverstelling), rugleuning (rugverstelling), beensteunen en een zit/sta-op-verstelling. Deze verstellingen kunnen met een joystick of andere besturing worden aangestuurd. Als de gebruiker de handen onvoldoende kan gebruiken, kan hij of zij met een lichte bedienbare schakelaar een menu van verstellingen doorlopen (scannen) om de verstellingen aan te sturen. Dit heet ‘eenfunctiebediening’.
Soorten elektrische rolstoelen
Er zijn verschillende soorten elektrische rolstoelen. Een ergotherapeut kan informeren wat de voor- en nadelen zijn van de verschillende rolstoelen. Er bestaan voorwielaangedreven rolstoelen, achterwielaangedreven rolstoelen en midwheelers. U kunt verschillende types elektrische rolstoelen vergelijken met de hulpmiddelenwijzer.
Besturing
De standaardbesturing van een elektrische rolstoel is een joystick-besturing. Die zijn er in verschillende maten, afhankelijk van de handfunctie. De joystick wordt in het verlengde van de armleuning geplaatst, aan de linker- of rechterkant.
De joystick kan ook in het midden op een werkblad worden geplaatst. Dit wordt een middenbladbesturing genoemd. Wanneer het besturen met de handen niet meer mogelijk is kan er worden gekeken naar een kin-of hoofdbesturing. Dit is afhankelijk van de hoofd- en rompbalans van een patiënt. Wanneer er geen arm-, hand- of hoofdbesturing mogelijk is, maar wel nog voldoende coordinatie en volgehouden kracht van een been, kan een voetbesturing worden toegepast. Een voetbesturing is vaak een individuele op maat gemaakte aanpassing.
Voordelen | Aandachtspunten |
Aanpasbaar indien nodig (afhankelijk van soort stoel) voor hoogte, kantelen, bediening etc. | Groot hulpmiddel |
Comfortabel zitten, rusten en verplaatsen | Veel ruimte nodig in woning, grote draaicirkel |
Aanvragen van een elektrische rolstoel
Een elektrische rolstoel moet worden aangevraagd bij de WMO van de gemeente. De ergotherapeut bekijkt samen met de ALS-patiënt aan welke eisen de rolstoel moet voldoen. De gemeente heeft met leveranciers een contract afgesloten. Het is goed om na te gaan welke regels de gemeente nastreeft. Deze kunnen namelijk verschillen per gemeente. Vaak beheert de leverancier een depot waar al verschillende rolstoelen staan. Tijdens de passing wordt gekeken welke rolstoel aan de eisen voldoet en worden de lichaamsmaten gemeten. Als er een geschikte rolstoel in het depot van de gemeente staat, zal de leverancier deze leveren en geen nieuwe bestellen.
De rolstoelleverancier stelt vaak de indicatie, samen met de gemeente. De ergotherapeut kan inhoudelijk ondersteunen in het proces, maar is niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke keuze van het product. Die verantwoordelijkheid ligt bij de gemeente. Lees meer over WMO aanvragen bij de gemeente en wie wat doet hierin.