Wat te doen bij verslikken

Laatst bijgewerkt op 19 februari 2018

In onderstaand filmpje ziet u wat er gebeurt als een ALS-patiënt zich verslikt in een stukje brood. Als de ALS-patiënt zich verslikt in een stukje brood of een andere vaste consistentie, dan is het belangrijk om eerst af te wachten of het de patiënt lukt om de voedselbrok met voldoende hoestkracht op te hoesten. De patiënt kan deze dan alsnog ophoesten. Bij een zwakkere hoestkracht is het van belang dat de ALS-patiënt geholpen wordt bij het ophoesten. Dit kan op meerdere manieren, afhankelijk van de positie waarin de ALS-patiënt zich bevindt.

Wat te doen bij verslikken

Wat doet u als een patiënt zich verslikt?

  • Stimuleer de patiënt tot het ophoesten van de voedselbrok.
  • Vraag de patiënt te slikken nadat hij de voedselbrok heeft opgehoest.
  • Herhaal dit enkele malen.
  • Blijf rustig, ga naast de patiënt zitten of staan en leg je hand op zijn buik. Kijk of de patiënt nog in staat is om door de neus in te ademen en door de mond uit. Wanneer de patiënt uitademt dan trekt de buik zich in, wanneer de patiënt inademt, dan wordt de buik bol. Help de patiënt door deze ademhalingsbeweging rustig en zacht met de hand mee te volgen en doe mee met de rustige in- en uitademing. Benoem ondertussen wat je doet.

De Heimlich manoeuvre

De Heimlich manoeuvre leert u bij EHBO-cursussen in een situatie waarbij de helper achter de patiënt gaat staan. Omdat ALS-patiënten vaak in een elektrische rolstoel met de benodigde beademingsapparatuur achter hen zitten, is deze positie vaak niet mogelijk. Daarom laten we in bovenstaand filmpje zien hoe u de Heimlich manoeuvre kunt doen terwijl u voor de patiënt zit. In dit filmpje wordt de Heimlich manoeuvre toegepast bij een ALS-patiënt in rolstoel en waarbij 1 hulpverlener of mantelzorger in de buurt is.

Heimlich manoeuvre met twee hulpverleners

Bovenstaand ziet u een filmpje waarin de Heimlich manoeuvre wordt toegepast bij een ALS-patiënt in de rolstoel waarbij 2 hulpverleners of mantelzorgers in de buurt zijn. Een rolstoel belemmert om in de houding zoals dit in cursussen geleerd wordt, namelijk achter de patiënt gaan staan, de Heimlich uit te voeren. Omdat ALS-patiënten vaak in een elektrische rolstoel met de benodigde beademingsapparatuur achter hen zitten én omdat de kans op verslikken groot is, laten we in deze filmpjes zien hoe u de Heimlichmanoeuvre op een andere manier kunt uitvoeren.

Vaak zijn mensen met ALS bang dat ze gaan stikken. Uit onderzoek is echter bekend dat dit zelden voorkomt. Lees meer hierover. 

Michael van der Linde
  • communicatieadviseur, UMC Utrecht

Als communicatieadviseur bij het ALS Centrum draag ik bij aan het beschikbaar maken van de laatste informatie over ALS, PLS en PSMA voor patiënten en zorgprofessionals.

Heeft u feedback op dit artikel? Laat het ons weten.