Ropinirol is een medicijn dat wordt gebruikt voor de behandeling van de ziekte van Parkinson. Het middel gedraagt zich in de hersenen hetzelfde als de neurotransmitter (signaalstof) dopamine, dat bij verschillende hersenfuncties betrokken is. In een onlangs gepubliceerd Japans onderzoek, onder leiding van prof. Hideyuki Okano, is gebleken dat dit middel in het laboratorium een positief effect laat zien op de gekweekte zenuwcellen van ALS-patiënten.
Wat is er nu onderzocht?
Het onderzoek dat de Japanse wetenschappers hebben gedaan is een zogenaamd ‘drug discovery’ onderzoek. Dit onderzoek wordt in het laboratorium gedaan om effecten te bekijken van bestaande middelen op gekweekte zenuwcellen van patiënten. De onderzoekers hebben in dit geval in totaal circa 1230 verschillende medicijnen getest met de ‘iPS techniek’. Dit is een techniek waarbij huidcellen van volwassen personen om worden gezet naar stamcellen, die in deze studie werden omgezet naar zenuwcellen. In een ‘drug discovery’ onderzoek worden medicijnen niet op patiënten getest, maar worden de gekweekte zenuwcellen in het laboratorium direct aan de middelen blootgesteld.
Betekent dit resultaat dat patiënten het middel kunnen gebruiken?
Het aantonen van een effect in een laboratorium, waarbij enkele cellen onder een microscoop direct worden blootgesteld aan een stof, betekent helaas niet dat het middel ook werkt als het door patiënten wordt gebruikt. ALS is een zeer complexe ziekte, waarbij meerdere oorzaken en effecten in het lichaam ervoor zorgen dat de spierkracht door het hele lichaam achteruit gaat. Bovendien gedraagt een medicijn zich in het lichaam anders dan cellen die er direct aan worden blootgesteld. De resultaten van dit onderzoek lijken veelbelovend, maar de conclusie dat Ropinirol ALS kan stoppen of genezen kan dan niet uit dit onderzoek getrokken worden.
Hoe gaat het verder met dit middel?
Er is nog veel meer onderzoek nodig om de waarde van de Japanse publicatie goed in te kunnen schatten. Het onderzoek van deze onderzoeksgroep geeft wel aanleiding om dit middel verder te gaan onderzoeken om te kijken wat de effecten zijn buiten het laboratorium. Er zal dan als eerste moeten worden gekeken naar de veiligheid van het middel voor ALS-patiënten. Daarna zal de effectiviteit moeten worden aangetoond. Het ALS Centrum zal de voortgang van dit onderzoek blijven monitoren.
