ALS-patiënten waarbij sprake is van een verhoogde stofwisseling (hypermetabolisme) hebben een snellere achteruitgang in het dagelijks functioneren. Bovendien komt hypermetabolisme vaker voor bij ALS-patiënten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat voortgekomen is uit een nauw samenwerkingsverband tussen de Universiteit in Brisbane (Australië) en het ALS Centrum. Mogelijk kan het bepalen van de stofwisseling in de toekomst gebruikt worden om het ziekteverloop bij patiënten beter te voorspellen.
Verhoogde stofwisseling en gewichtsverlies
Hypermetabolisme houdt in dat de hoeveelheid energie die een persoon in rust verbruikt, het rustmetabolisme, hoger is dan normaal. Er waren al diverse aanwijzingen dat een verhoogde stofwisseling een rol speelt bij het ontstaan en beloop van ALS. Epidemiologisch onderzoek van het ALS Centrum heeft aangetoond dat patiënten met ALS, voordat ze ziek worden, een voedingspatroon hebben wat meer calorieën en vetten bevat terwijl ze een lager lichaamsgewicht hebben. Deze patiënten vallen dus af terwijl ze meer zijn gaan eten. Dit wijst op een verhoogde stofwisseling. Het ALS Centrum doet ook onderzoek naar de rol van metabolisme via de Measure studie.
Methode van het nieuwe onderzoek
In het onderzoek dat nu gepubliceerd is bepaalden de onderzoekers het rustmetabolisme van achtenvijftig ALS-patiënten en werden de bevindingen vergeleken met het rustmetabolisme van een controlegroep zonder ALS. Vervolgens werden de ALS-patiënten over een periode van twaalf maanden gevolgd om het ziekteverloop te monitoren door middel van de ALSFRS-R vragenlijst.
Resultaten
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat ALS-patiënten vaker hypermetabolisme hadden dan de controlepersonen zonder ALS. Verder toont het onderzoek aan dat patiënten met hypermetabolisme een snellere achteruitgang hadden in het dagelijks functioneren dan patiënten met een normaal metabolisme. Daarnaast hadden de hypermetabole patiënten een kortere overleving. In het artikel dat zij hierover publiceerden, stellen de wetenschappers dan ook dat een bepaling van het metabolisme bij ALS-patiënten in de toekomst mogelijk van belang kan zijn bij het bepalen van het ziekteverloop.
Calorierijke voeding?
Dit onderzoek toont aan dat hypermetabolisme (met als gevolg een lager lichaamsgewicht en gewichtsverlies) kan leiden tot een snellere achteruitgang en slechtere prognose. Met calorierijke diëten kan de stofwisseling mogelijk positief worden beïnvloed, met mogelijk een gunstig effect op de snelheid van de lichamelijke achteruitgang. Mogelijk kan een bepaling van de stofwisseling in de toekomst gebruikt worden om het ziekteverloop bij patiënten beter te voorspellen.
Onderzoek naar stofwisseling
Het ALS Centrum UMC Utrecht doet ook onderzoek naar de stofwisseling bij ALS met de Measure studie. Door dit onderzoek komen we te weten of en bij welk deel van de patiënten de stofwisseling afwijkend is, en of dit een gevolg heeft voor het ziektebeloop. Vervolgens willen we te weten komen of een calorierijk dieet het ziektebeloop kan beïnvloeden en welke patiënten hier mogelijk baat bij kunnen hebben.
Momenteel hebben we voldoende deelnemers voor dit onderzoek. We verwachten de Measure studie halverwege 2023 te kunnen afronden. Zodra de resultaten bekend zijn, zullen we deze delen op de website.
