Wat is PLS?

Primaire Laterale Sclerose (PLS) is een spier-zenuwziekte waarbij de motorische zenuwcellen achteruitgaan. Dit leidt tot stijfheid en spasticiteit van de spieren in mond, benen en de armen. PLS hoeft de levensduur niet te verkorten, maar leidt vaak wel tot invaliditeit.

Voorkomen van PLS

Ongeveer honderd tot tweehonderd mensen in Nederland hebben PLS. De ziekte begint meestal op de leeftijd tussen 35 en 65 jaar (range: 18-76 jaar). PLS komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. PLS is bijna nooit erfelijk.

Verloop van PLS

PLS heeft een relatief langzaam verloop. PLS uit zich in stijfheid en spasticiteit door een verhoogde spierspanning met verhoogde reflexen. Meestal beginnen deze klachten in beide benen. PLS kan echter ook beginnen in de spieren voor het spreken of spieren van de armen. Patiënten struikelen gemakkelijk, kunnen niet of moeilijk hardlopen en hebben verminderde kracht in de benen.

Wat gebeurt er bij PLS?

Ons lichaam wordt bestuurd vanuit onze hersenen. De hersenen sturen signalen naar de spieren zodat deze in actie komen. De motorische zenuwcellen of neuronen geven signalen door aan de spieren. Er zijn twee soorten motorische neuronen: de centrale motorische neuronen en de perifere motorische neuronen. Bij PLS is er een probleem van de centrale motorische neuronen. Deze zitten aan de bovenkant van de hersenen, in de hersenschors. De uitlopers ervan lopen door de hersenstam en het ruggenmerg. Deze uitlopers vervoeren de signalen vanuit de hersenen tot in het ruggenmerg. Als deze zenuwen niet goed functioneren, worden de spieren stijf en spastisch.

Diagnosedag

Mensen met verdenking op PLS kunnen binnen twee weken terecht voor een diagnosedag. Op deze dag worden alle onderzoeken uitgevoerd. Deze dag wordt in principe afgesloten met een diagnosegesprek, waarin de neuroloog de diagnose en behandeling worden besproken. Lees meer over een verwijzing of second opinion naar het ALS Centrum.

Behandeling

De neuroloog verwijst mensen naar een in PLS, ALS en PSMA gespecialiseerd behandelteam in het revalidatiecentrum in de buurt. Dit behandelteam bestaat uit een revalidatiearts, een ergotherapeut, een fysiotherapeut, een logopedist, een diëtist en een maatschappelijk werker. De persoon met PLS ontvangt thuis een uitnodiging voor een gesprek met de revalidatiearts binnen twee weken na de diagnose. Lees meer over de gespecialiseerde behandelteams in de revalidatiecentra en vind een team bij u in de buurt.

Onderzoek naar PLS om een behandeling te vinden

Stichting PLS heeft de impact van deze ziekte in beeld gebracht in deze video:

Meer informatie

Uitgebreide Engelstalige informatie is te vinden in de brochure PLS van de Britse MND Association. In de webwinkel van Spierziekten Nederland zijn diverse Nederlandstalige folders over PLS te vinden.