Op 16 juni heeft arts-onderzoeker Meinie Seelen haar proefschrift over ALS verdedigd. Meinie Seelen heeft vier jaar lang onderzoek gedaan naar risicofactoren voor ALS op het ALS Centrum van het UMC Utrecht. Haar proefschrift is getiteld: ‘Risk factors for amyotrophic lateral sclerosis; lifestyle, environment and genetics’.
Het proefschrift beschrijft de invloed van leefstijlfactoren, omgevingsfactoren en genetische (erfelijke) factoren op het risico voor ALS. Onder andere (herhaald) hoofdletsel, zoals hersenschuddingen, en een hoge mate van blootstelling aan uitlaatgassen via het beroep dan wel vanuit de woonomgeving worden beschreven als risicofactoren voor ALS. Het (matig) drinken van alcohol wordt beschreven als een beschermende factor die het risico op ALS verlaagt. Er is geen oorzakelijk verband gevonden tussen lichamelijke inspanning en het risico op ALS. Ook de afstand van de woning tot hoogspanningslijnen (elektromagnetische straling) bleek geen risicofactor voor ALS. Daarnaast wordt beschreven dat er waarschijnlijk een combinatie van meerdere genetische factoren (en leefstijl- en omgevingsfactoren) nodig is om ALS te ontwikkelen.
In het proefschrift zijn acht Engelstalige wetenschappelijke artikelen gebundeld, waarin het onderzoek naar de risicofactoren is beschreven. Meinie Seelen heeft hiermee, samen met haar collega’s van het ALS Centrum UMC Utrecht, een belangrijke bijdrage geleverd aan de kennis over risicofactoren voor ALS. Deze kennis draagt bij aan het vinden van een oplossing voor deze vreselijke ziekte.
De promotoren zijn Prof. Leonard van den Berg en Prof. Jan Veldink. De co-promotoren zijn Dr. Michael van Es en Dr. Ir. Roel Vermeulen.
Promotor Professor Leonard van den Berg feliciteert de kersverse dr. Meinie Seelen na haar het getuigschrift van de promotie te hebben overhandigd.
Hoe is dit onderzoek uitgevoerd?
De resultaten in het proefschrift zijn uitkomsten van de PAN studie (Prospectieve ALS-studie Nederland). Dit is een grote doorlopende studie van het ALS Centrum. Deze studie is gestart op 1 januari 2006 en loopt door zo lang de oorzaak van ALS nog onduidelijk is.
In de PAN studie worden sinds 2006 nieuw gediagnosticeerde ALS-patiënten in Nederland geïncludeerd. Via de huisarts worden controlepersonen benaderd die gematcht zijn aan de patiënt op basis van geslacht en leeftijd. Van zowel de
patiënten als de controlepersonen wordt informatie over risicofactoren verzameld door gebruik te maken van uitgebreide en gestructureerde vragenlijsten en wordt bloed afgenomen voor DNA onderzoek. Meer informatie over de methode van onderzoek vindt u in de Nederlandse samenvatting van het proefschrift.
De PAN studie is mogelijk dankzij financiële steun van Stichting ALS Nederland.
Meer informatie
Lees de webartikelen van het ALS Centrum over risicofactoren voor ALS:
- Risicofactoren voor ALS die zijn gebleken uit epidemiologisch onderzoek
- Elektromagnetische straling in de woonomgeving: geen risicofactor voor ALS
- Andere aandoeningen en het risico op ALS
Doe mee aan ALS onderzoek
Heeft u ALS, PLS of PSMA en heeft u de vragenlijsten nog niet ingevuld of heeft u nog geen bloed afgestaan voor ALS onderzoek? Meld u dan nu aan voor het ALS onderzoek of bel Hermieneke Vergunst, onderzoeksassistent van het ALS Centrum Nederland op 088-7555887.
Om deel te nemen aan het onderzoek hoeft u niet naar het ALS Centrum te komen. De vragenlijsten worden per post toegestuurd. En er komt een onderzoeksmedewerker bij u thuis langs om bloed af te nemen. De onderzoeksmedewerker kan zo nodig helpen bij het invullen van de vragenlijsten.