Verslag Genetica sessie ALS symposium Boston

Gepubliceerd op 11 december 2017

Afgelopen dagen vond het internationale ALS symposium plaats in Boston, Verenigde Staten. Een ploeg van ongeveer 20 onderzoekers van het ALS Centrum UMC Utrecht was ter plaatse. Zij doen graag verslag voor u. Arts-onderzoeker Rick van der Spek licht twee hoogtepunten uit de sessie genetica.

Arts-onderzoeker Rick van der Spek presenteerde de Project MinE databrowser in een postersessie op het ALS symposium in Boston

Veranderingen in het DNA

Bij onderzoek naar erfelijke oorzaken van ALS is het belangrijk om niet alleen naar kleine foutjes in het DNA te kijken, maar om ook vele genen in het geheel te bestuderen. Professor Ammar Al Chalabi heeft een zeer interessant pleidooi gehouden over het belang van het onderzoeken van structurele variatie in ALS. Tot op heden wordt er voornamelijk aandacht besteed aan enkele basepaar mutaties in het genoom, foutjes in 1 of 2 letters van het DNA. Naast afwijkingen in enkele baseparen kunnen er bijvoorbeeld delen van het genoom meerdere malen voorkomen, dan spreekt men van duplicaties, ook kunnen delen juist uit het genoom verwijderd zijn, de zogeheten deleties. De relevantie van structurele variatie blijkt ook uit de causale relatie tussen de C9orf72 hexanucleotide repeat (zes baseparen die meerdere malen herhaald worden) en ALS. Er zijn meerdere genen, los van C9orf72, waarvan we weten dat ze een rol spelen in ALS, maar waarvan de causale mutatie nog niet gevonden is. Het gen is dus verdacht, maar we weten niet welke veranderingen op het gen ALS veroorzaken. Om dit te ontdekken moeten onderzoekers verder kijken dan kleine afwijkingen in een paar letters op het gen. Het onderzoeken van structurele variatie in ALS is een belangrijke en uitdagende volgende stap in het beter snappen van de genetische basis van ALS!

Een belangrijke stap voorwaarts

Aan het einde van de sessie heeft professor John Landers ‘breaking-news’ gepresenteerd. Er lijkt robuust bewijs te zijn voor de relatie tussen KIF5A en ALS. Het bewijs voor KIF5A berust op 2 belangrijke, grotendeels onafhankelijke, genetische bewijzen. Aan de ene kant heeft de groep van professor Landers (analyses uitgevoerd door Kevin Kenna) laten zien dat er in een groep familiare ALS patienten een verrijking is voor zeldzame ‘Loss of Function’ mutaties in KIF5A. Daarnaast heeft een andere groep een GWAS meta-analyse uitgevoerd door een eigen dataset te combineren met de Project MinE GWAS van 2016 (W. van Rheenen et al. Nature genetics). Deze meta-analyse wijst eveneens op een relatie tussen mutaties in en nabij KIF5A en het hebben van ALS. Op basis van het huidige bewijs lijkt KIF5A een risico factor te zijn voor het ontstaan van ALS. De ontdekking van de relatie tussen KIF5A en ALS is, naast recente ontdekkingen zoals NEK1 en C21orf2, wederom een belangrijke stap voorwaarts in het begrijpen van de genetische basis van ALS!

Meer verslagen van sessies

Lees ook de verslagen van andere sessies: